Farz ve vacip kavramları, kesin delillerle Allah veya Rasûlünün emrettiği ve yapılması zorunlu olan ibadetlerdir. Vacip ise yapılması gerektiği düşünülen, sabit ve gerekli olan şeyleri ifade eder. Hanefi mezhebinde farz ve vacip arasında ince bir ayrım yapılır. Farz, kesin delillere dayanırken vacip, zanni delillere dayanır. Ancak Hanefi alimleri vacibin de farz gibi kesin olarak yapılması gerektiğini belirtir. Bu nedenle fıkıh kitaplarında vacip denildiğinde farz anlaşılır.
Kurban kesmenin hükmü, Kurban Bayramı’nda kesilen kurban hanefi mezhebine göre vacip bir ibadettir. Diğer mezheplerin çoğunluğuna göre ise sünnettir. Kurban Bayramı’nda kesilen kurbana udhiyye, hacda kesilen kurbana ise hedy denir. Hanefilere göre kurban kesmek vaciptir, ancak bu hüküm diğer mezheplerde farklılık gösterebilir.
Kurban kesmenin şartları arasında ilk şartın Müslüman olmak olduğu belirtiliyor. Buluğ çağına ermiş, akıl sağlığı yerinde olan ve nisap miktarı mala sahip kişiler kurban kesmekle yükümlüdür. Nisap miktarı, 96 gram altın veya bu miktar değerinde mal ve paradır. Kurban kesmekle yükümlü olan kişinin asli ihtiyaçları dışında bu miktara sahip olması gerekir.
Kurban kesmek kimlere vaciptir? Kurban, asli ihtiyaçları dışında nisap miktarı birikimi olan kişilere vaciptir. Yiyecek, bir yıllık geçimini sağlayacak malı, evi, arabası olan kişinin kurban kesmesi gerekir. Ev ve araba gibi temel ihtiyaçlar dışında nisap miktarına ulaşan mal varlığı olan kişiler kurban kesmekle yükümlüdür. Müslüman, buluğ çağına ulaşmış, akıllı ve hür olan herkes kurban kesebilir.
Kurban kesmenin fazileti, Allah’a yaklaşmak ve O’nun rızasına ermek için kesilir. Kurbanın fazileti büyüktür; hem Allah’a şükrü ifade eder hem de yoksul kimselerin et yemesini sağlar. Hac Suresi 37. ayette, “Onların etleri ve kanları asla Allah’a ulaşmaz. Fakat O’na sizin takvanız ulaşır,” buyurulmaktadır. Bu ibadet, yoksul ve mağdur kimselere yardım eli uzatmanın ve Allah’a şükrün bir ifadesidir.
Kurban kesmek, Müslümanlar için önemli bir ibadettir ve Hanefi mezhebine göre vaciptir. Ancak farz ve vacip ayrımı teknik bir meseledir ve Müslümanların kurban kesme ibadetini yerine getirirken bu ayrımlara takılmaması gerekir. Allah’a yakınlaşmak, şükrümüzü ifade etmek ve ihtiyaç sahiplerine yardımda bulunmak için kurban kesmenin fazileti büyüktür.
News
