ANKARA-BHA
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından gerçekleştirilen “Ramazan Ayı ve Gıda Enflasyonu” başlıklı analiz, Ramazan ayının gıda fiyatları üzerine belirgin bir etkisi olduğunu ortaya koymaktadır. Analizin bulgularına göre, 2025 yılı Ramazan ayında gıda fiyatları ve alkolsüz içecekler üzerindeki baskı, işlenmemiş gıda ürünleri fiyatlarında açık bir şekilde gözlemlenmiştir. Bu dönemde, Ramazan ayının manşet enflasyona etkisi gıda kaynaklı olarak yaklaşık 0,5 puan seviyesinde değerlendirilmiştir.
TCMB’nin yürüttüğü bu analizde, 2003-2024 yılları arasındaki aylık enflasyon verilerinden yararlanılarak gıda ve alkolsüz içeceklerin Ramazan etkileri araştırılmıştır. Elde edilen verilere göre, Ramazan ayının gıda enflasyonu kalemlerindeki etkileri arasında farklılıklar gözlemlenmektedir. Özellikle, gıda ve alkolsüz içeceklerin genel fiyatlarıyla işlenmemiş gıda ürünlerinin aylık enflasyonu üzerinde hem dönemin içinde hem de önceki ve sonraki dönemlerde önemli etkiler tespit edilirken, işlenmiş gıda fiyatlarında belirgin bir etki saptanmamıştır.
Analiz sonuçları, Ramazan ayının fiyatlar üzerindeki etkisinin çoğunlukla işlenmemiş gıda ürünlerinden kaynaklandığını doğrulamaktadır. Tarım ve Orman Bakanlığı’na ait Tarım Ürünleri Fiyat İzleme Sistemi (TÜFİS) verilerinin incelenmesi, zincir marketler ve yerel marketlerdeki günlük fiyat değişimlerini ayrıntılı biçimde izlemeye olanak tanımaktadır. Bu incelemeler, Ramazan boyunca kırmızı et ve tavuk eti fiyatlarının belirgin bir artış eğilimi gösterdiğini, ardından ise daha ılımlı bir seyir izlediğini ortaya koymaktadır. Bakliyat fiyatları ise ay içerisinde yükselirken, öncesi ve sonrası dönemlerde daha yatay bir seyir izlemiştir. Yumurtaların fiyatları da Ramazan ayında artış gösterirken, sonrasında düşüş eğilimi sergilemiştir.
TCMB’nin yaptığı modellemeler ve yüksek frekanslı veri analizi, gıda ve alkolsüz içecekler ile işlenmemiş gıda fiyatlarında Ramazan ayının etkisini doğrulamaktadır. Bu kapsamda, 2025 yılı Ramazan ayının şubat ve mart aylarında işlenmemiş gıda fiyatları üzerine sırasıyla 1,16 ve 3,53 puan, gıda ve alkolsüz içecekler fiyatları üzerinde ise 0,75 ve 1,09 puanlık yükseliş baskısı oluşturduğu belirlenmiştir. Böylece Ramazan ayının manşet enflasyon üzerindeki doğrudan etkisi de yaklaşık 0,5 puan olarak ortaya çıkmıştır.
2025 yılı Mart ayında gıda fiyatlarındaki yüksek artışların Ramazan ayı ile bağlantılı olduğu net bir şekilde ifade edilmiştir. Bu bulgular, Ramazan döneminde işlenmemiş gıda fiyatlarındaki artışların önemli bir faktör olduğuna işaret etmektedir.
News
