Ankara-BHA
Antik çağın en değerli bronz eserlerinden biri olarak nitelendirilen bu heykel, Roma İmparatoru Marcus Aurelius’u bir filozof olarak betimlemesi ile öne çıkmaktadır.
Burdur’daki Boubon Antik Kenti’nde 1960’lı yıllarda gerçekleştirilen kaçak kazılar sonucunda yurtdışına kaçırılan bu heykel, milattan sonra 2’inci ve 3’üncü yüzyıllara tarihlendirilmektedir.
Antik Roma Dönemi’nin önemli bir kültürel yapısı olan Sebasteion’da bulunan eser, bu yıl içerisinde doğduğu topraklara geri dönmeyi beklemektedir.
Türkiye’den Kaçırıldı, Yıllarca El Değiştirdi
Anadolu tarihinin kayıp hazinelerinden biri olan bu bronz heykel, 1960’lı yıllarda yasa dışı kazılar vasıtasıyla yurtdışına kaçırılarak uzun yıllar boyunca el değiştirmiştir.
Cleveland Sanat Müzesi, Amerika Birleşik Devletleri’nin Ohio eyaletinde bulunan heykeli bünyesine katmış ve Türkiye’nin 65 yılı aşkın bir süredir takip ettiği eserler arasında yer almıştır.
Boubon Antik Kenti’nden kaçırılan eserler, Prof. Dr. Jale İnan’ın öncülüğünde yapılan araştırmalarla gündeme gelmiş olsa da, Marcus Aurelius heykelinin Türkiye’ye dönüşü bugüne kadar sağlanamamıştı.
Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2021 yılında New York Manhattan Bölge Savcılığı ve Amerikan İç Güvenlik Soruşturmaları Birimi ile başlattığı iş birliği çerçevesinde, Lucius Verus, Septimius Severus ve İmparator Caracalla’ya ait heykeller gibi birçok nadide eseri anavatanına kazandırmıştır.
Bilimsel Kanıtlar ve Hukuki Süreç Heykelin Kökenini Açığa Çıkardı
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın uzun yıllardır sürdürdüğü çalışmalar ve daha önce derlenen bilimsel veriler, Marcus Aurelius heykelinin Boubon Antik Kenti’ndeki Sebasteion yapısına ait olduğunu doğrulamıştır.
Bakanlığın arşiv belgeleri, akademik araştırmalar ve antik kentte yapılan kazı çalışmaları sayesinde heykelin orijinal konumu net bir şekilde ortaya konmuştur.
Ayrıca, antik kentteki kaçak kazılar hakkında bilgi sahibi olan görgü tanıklarının ifadeleri, bilimsel verileri destekleyince Manhattan Bölge Savcılığı ve Amerikan İç Güvenlik Soruşturmaları Birimi (HSI), Türkiye’nin iade talebini haklı bulmuş ve Cleveland Sanat Müzesi’nde bulunan heykele el konulmasına karar vermiştir.
Cleveland Sanat Müzesi, Türkiye’nin iade talebinin ardından resmi olarak Marcus Aurelius heykeline el konulması sürecine dahil olmuştur.
Müzenin İtirazı Sonuç Vermedi! Eser Türkiye’ye Dönüyor…
Cleveland Sanat Müzesi, el koyma kararına karşı Ekim 2023’te mahkemeye başvurarak heykelin kökeninin kesin olmadığını iddia etti. Ancak, Türkiye’nin sunduğu bilimsel veriler ve titiz analizler, müzenin itirazını geçersiz kıldı.
Kültür ve Turizm Bakanlığı, bu kanıtların yanı sıra Cleveland Sanat Müzesinin bilimsel analiz talebini de dikkate alarak uzlaşmacı bir yaklaşım benimsedi.
Bakanlık uzmanları tarafından 2024 yılının Mayıs ayında müzede alınan silikon ayak kalıbı, heykelin Boubon Antik Kenti’ndeki bronz heykel kaideleriyle birebir uyumlu olduğunu ortaya koydu.
Cleveland Müzesi’nin yetkilendirdiği arkeometri uzmanı Prof. Dr. Ernst Pernicka ile Bakanlığın uzman konservatörleri, Boubon Antik Kenti ile Burdur Müzesi’ndeki Boubon kökenli Valerianus heykeli ve Marcus Aurelius heykelinden kurşun izotop, taş ve toprak analizleri için numuneler aldı.
Ayrıca, Almanya’daki Curt Engelhorn Arkeometri Merkezi laboratuvarlarında gerçekleştirilen tarafsız analizler
News
