PARÇALI AZ BULUTLU
SABAHA KALAN SÜRE
ANKARA-BHA
Dünya’nın yüzeyinin büyük bir kısmının derin okyanuslar ile kaplı olduğu bilinse de, yeni yapılan bir araştırma gezegenimizin bu en büyük ekosisteminin keşfedilme oranının ne denli düşük olduğunu gösterdi. Ocean Discovery League, Scripps Okyanografi Enstitüsü ve Boston Üniversitesi’nden bilim insanları, derin deniz tabanının şimdiye kadar nasıl az bir oranda görsel olarak kaydedildiğini kamuya açık veriler üzerinden analiz etti.
Araştırmalara göre, 67 yıl süresince yapılan derin deniz dalışı kayıtları, insanlığın yalnızca derin deniz tabanının yüzde 0,0006 ila 0,001’lik kısmını keşfetmeyi başardığını ortaya koydu. Bu oran, yaklaşık 3.823 kilometrekarelik bir alana karşılık geliyor; bu da ABD’nin en küçük eyaletlerinden olan Rhode Island’dan biraz daha büyük ya da Belçika’nın yaklaşık onda biri kadar bir yüzeyi kapsıyor.
Çalışmanın baş yazarı ve derin deniz kaşifi Katherine Bell, keşfedilen bu küçük alanın sınırlılığını daha iyi kavrayabilmemiz için çeşitli görsel karşılaştırmalar sundu. Örneğin, keşfedilen alan ABD’nin doğu kıyısına veya Avrupa’daki Belçika’ya yerleştirilerek karşılaştırmalar yapıldı.
Araştırmanın bulguları, derin deniz tabanına dair görsel kayıtların son derece kısıtlı olduğunu gösteriyor. Bu kayıtların yaklaşık yüzde 30’u, 1980 öncesine ait siyah-beyaz, düşük çözünürlüklü fotoğraflardan oluşmakta. Çalışmada 200 metreden daha derin dalışlara ilişkin 43.000’den fazla kayıt toplandı; özel sektörün petrol ve gaz keşifleriyle ilgili verileri ise bu incelemeye dahil edilmedi.
1960’lardan 2010’lara kadar derin deniz dalışlarının sayısının dört kat arttığını gösteren araştırma, ancak bu süreç içinde keşiflerin daha çok kıyı ve sığ bölgelere yoğunlaştığını ortaya koyuyor. 1970’lerde gerçekleştirilen tüm dalışların yaklaşık yüzde 60’ı 2.000 metreden derin bölgelerde yapılırken, bu oran günümüzde sadece yüzde 25’e gerilemiş durumda.
Çalışmaya göre, dünya okyanuslarının derinliklerini en çok keşfeden beş ülke mevcut: Amerika Birleşik Devletleri, Japonya, Yeni Zelanda, Fransa ve Almanya.
Ocean Discovery League Başkanı ve kurucusu Katherine Bell, derin okyanusların karşılaştığı hızla artan tehditlere – iklim değişikliği ve potansiyel madencilik gibi – işaret ederek, bu kadar geniş bir bölgenin kısıtlı keşfi ile bilim ve politika açısından önemli sorunlar yaşanabileceğini vurguladı. Bell, derin okyanusların ekosistemlerinin daha iyi anlaşılabilmesi için kaynak yönetimi ve koruma konusunda bilinçli kararların alınması gerektiğini ifade etti.
Araştırmacılara göre, dünya genelinde 1.000’den fazla keşif platformu kurulsa bile, Dünya’nın tüm deniz tabanını görselleştirmenin yaklaşık 100.000 yıl alacağı öngörülüyor.
Science Advances dergisinde yayımlanan bu çalışma, küresel derin okyanusların keşfi ve korunması konusundaki çabaların yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini ortaya koyuyor.
Bildirimler