Abant İzzet Baysal Üniversitesi Rektörü Mustafa Alişarlı, Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Bağ Yetiştiriciliği ve Islahı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Bülent Köse’den aldığı bilgilere göre, “vitis vinifera L.” türüne ait kültür asması çeşitlerinin çoğunluğu kış soğuklarına karşı hassasiyet göstermekte ve bu nedenle soğuk-karasal iklimlerde yetiştiriciliği zorlaşmaktadır. Avrupa asmaları olarak bilinen vitis vinifera çeşitlerindeki asma gözleri, eksi 15 derece ile eksi 25 derecelik soğuklarda don zararına uğrayabilmektedir. Bu durum, iç veya doğu bölgelerde asma yetiştiriciliğini zahmetli ve masraflı hale getirmektedir. Yürütülen projenin amacı, üzüm çeşitlerinin eksi 35 dereceye kadar dayanıklı hale getirilmesidir.
Proje hakkında bilgi veren Doç. Dr. Bülent Köse, “Kış soğuklarına dayanıklı üzüm çeşitleri geliştirme projesi üzerinde çalışıyoruz. İlkbahar geç tonlarından etkilenmeyecek üzüm çeşitlerini geliştirmeyi hedefliyoruz. Çekirdekli veya çekirdeksiz, beyaz ya da renkli üzüm çeşitlerinin geliştirilmesi, üniversitemiz tarafından desteklenmektedir. Kültür asması, genellikle eksi 25 dereceye kadar dayanabilen bir türdür. Türkiye’de iç ve doğu bölgelerinde kış sıcaklıklarının eksi 30 dereceye kadar düştüğü gözlemlenmektedir. Bu durum, yıllık sürgünler üzerinde donma riskini ve verim kayıplarını beraberinde getirmektedir. Projemizde, 2 farklı soğuğa dayanıklı üzüm çeşidinden aldığımız polenlerle Karadeniz Bölgesi’nde yetişen kokulu üzüm çeşitleri ve bazı sofralık üzüm çeşitleri melezlenerek soğuğa dayanıklı yeni çeşitler geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Eksi 40 dereceye kadar dayanabilen Kuzey Amerika kökenli üzüm çeşitlerinden elde edilen polenler, kullanılan tozlayıcılardır. Melez bitkiler üzerinde yapılan dona dayanıklılık testlerinde olumlu sonuçlar alınmıştır. Bu çalışma uzun soluklu bir süreç olacak ve elde edilen çeşitlerin soğuk iklim bölgelerinde yetişebilmesi hedeflenmektedir” şeklinde konuştu.
Köse, yaptığı açıklamada, yurdun iç bölgelerinde kışın sıcaklıkların zaman zaman eksi 30 derecenin altına düştüğünü belirtti. Bunun yanı sıra, iklim değişikliğinin etkilerinin her geçen yıl daha da hissedildiğini aktardı. 2021 yılı Şubat ayında Bolu’da eksi 30 derece sıcaklık ölçüldüğünü hatırlatan Köse, bu durumun iklim değişikliğinin ilerleyen dönemlerde daha şiddetli hissedilebileceğinin bir işareti olduğunu ifade etti. Köse, Kuzey Amerika kökenli, eksi 40 dereceye kadar dayanabilen vitis riparia kökenli üzüm çeşidine ait çiçek tozlarının kendi üzüm çeşitleri ile melezlendiğini belirtti. Elde edilen melez bitkilerden dona dayanıklı olanları belirlendikten sonra, Erzurum, Kars gibi çok soğuk iklimlerde yetiştirilebilecek çeşitlerin geliştirilmesi hedeflendiğini sözlerine ekledi. Çalışmanın ayrıca, ilkbahar geç donlarına karşı dayanıklı çeşitlerin geliştirilmesini de amaçladığına değinen Köse, bu sayede ekonomik kayıpların azaltılmasına katkı sağlanacağını belirtti.
News
